Eenmaal was ik erbij in het voorjaar van 2001. Een bijeenkomst van de Oranjehofgroep in het gelijknamig restaurant tussen Gent en Deinze. De groep bestond uit een aantal parlementsleden en andere getrouwen die samen met Geert Bourgeois, pas ontslag genomen als algemeen voorzitter, de koers van de Volksunie opnieuw in Vlaams-nationale richting wilden duwen. Frieda Brepoels, Chris Vandenbroeke, Danny Pieters, Karel Van Hoorebeke, Eric Defoort (ondervoorzitter van de VU), Ben Weyts (partijwoordvoerder),... Ik was genodigd en Karel Van Hoorebeke moest de jonge, in de partijraad reeds vanwege zijn radde tong en scherpe analyses opvallende Bart De Wever uitnodigen. Toen bleek dat hij de verkeerde persoon uitgenodigd had, werd de vergadering ter plaatse geannuleerd...
Enkele maanden later werd ik namens de VU-ID-fractie lid van het Volksunie partijbestuur. Op het voor mij eerste partijbestuur werd de splitsing van de partij op tafel gelegd. Ik was zo verbouwereerd, zo ontgoocheld dat ik naast het toekomstproject van Bert Anciaux en dat van Vlaams-nationaal van Geert Bourgeois onmiddellijk het project ‘niet splitsen’ op tafel legde. De zogenaamde Middengroep. Later door de pers vooral toegewezen aan de gekendere namen Johan Sauwens, Nelly Maes en Willy Kuypers. Het werk vond evenwel plaats in Dessel en tientallen T-shirts met opschrift “Splits België, niet de Volksunie” werden door ons aan de man gebracht. Het was ook toen dat ik een eerste telefoon van diezelfde Bart De Wever kreeg om mij op andere gedachten te brengen. Mijn ontgoocheling in het ganse gebeuren en naïviteit waren zo groot dat ik tegen beter weten in toch doorging. De Volksunie was mijn leven en het ontbinden daarvan was voor mij onbespreekbaar.
Eens de teerling geworpen sloot het merendeel van de Middengroep-leden zich aan bij de N-VA. Ook ik en werd de eerste algemeen secretaris. Bart werd ondervoorzitter. Ja, zo begonnen we. Geert voorzitter, Frieda Brepoels en Bart De Wever ondervoorzitter, Johan De Turck penningmeester, Nico Moyaert directeur, Ben Weyts woordvoerder, Piet De Zaeger stafmedewerker en ik secretaris. Verder een quasi leeg secretariaat want buiten enkele betaalde medewerkers die we aan boord konden houden en een schare vrijwilligers hadden we geen nagel om aan ons gat te krabben zoals men in de Kempen pleegt te zeggen. Het was een vast ritueel dat we op onze nationale meetings met de mandjes rondgingen om toch maar wat centen binnen te rijven. We zaten letterlijk aan de grond. Het gebouw dat we erfden, Barricadenplein 12, mythisch aan de VU verbonden, konden we voor een goede prijs van de hand doen. De naam ‘de Barricade’ en het telefoonnummer 022194930 zullen we nooit van de hand doen.
In die tijd heb ik veel tijd met Bart doorgebracht. Het jonge gezin De Wever-Hegge woonde aan de Neptunusstraat in Berchem. Ik heb er de eerste kinderen weten geboren worden. Op weg naar Brussel pikte ik steevast Bart op. Onderweg naar Brussel waren gesprekken met journalisten om zijn mening, al dan niet off-the-record, mee te geven een vast ritueel. Iconisch ook onze eerste campagne voor de Kamerverkiezingen van 2003. Na de markt gedaan te hebben in Mortsel zitten we voor een drankje op het terras van het zwembad van Mortsel, samen met VRT-radiojournalist Marc Van de Looverbosch. Plots zegt die ons: “ja jongens, jullie gaan er wel echt voor, maar jullie zullen het niet halen.” Van een uppercut gesproken. Maar waar. We strandden in Antwerpen op een 4,38%. Normaal goed voor een zetel voor Bart, maar door de door Verhofstadt in het leven geroepen kiesdrempel gefnuikt. Het hakte er bij ons, en Bart in het bijzonder, onnoemelijk hard in. Ik herinner me nog dat hij twijfelde om wel politiek verder te doen. Een catharsis moment zou weldra volgen...
Donderdag 5 februari 2004. Late namiddag. Een nieuwe peiling van De Standaard en de VRT geeft N-VA 2,7%. Ik ben in het Vlaams Parlement en krijg telefoon van Luc Van den Brande met de vraag of hij mij kan spreken. Vijf minuten later zitten we samen in de koffiekamer. Hij vertelt me dat Yves Leterme Geert belde met de ultieme vraag om in kartel te gaan. Niet verwonderlijk voor mij want een paar weken voordien op de plechtigheid van de Gouden Schoen op het Zand in Brugge, gewonnen door Aruna Dindane, vroeg Yves Leterme me een kartel cd&v/N-VA toch in overweging te nemen: “We hebben nog een paar weken de tijd. Nadien is het te laat.”
De dag nadien, vrijdag 6 februari, zaten we samen met het dagelijks bestuur van de N-VA in de samenstelling zoals hierboven beschreven. Bart naar gewoonte opgepikt in Berchem vertelde ik hem onderweg over het laatste cd&v-aanbod. “Doen”, concludeerden we beiden. Eenmaal de vergadering gestart, en Geert die geen woord repte over de telefoon van Yves, vroeg ik: “Geert, heb jij geen telefoon van Yves Leterme gehad?” “Jawel”, luidde zijn antwoord met de intentie daar niet verder op in te gaan. Ik gaf aan dat aanbod ernstig te nemen omdat ik anders zou stoppen. Neen, niet overlopen naar een andere partij. Dat zou ik nooit doen. Ik had nog steeds mijn onderwijsbenoeming als terugval. Met de ogen open in het ravijn rijden leek me al te dwaas. Ook ik heb mijn zelfrespect en idealisme, hoe mooi ook, kent haar grenzen. Toen Geert zich tot Bart wendde en ook hij zich bij mij aansloot, konden de gesprekken met de cd&v aan de keukentafel van Ben Weyts, waar ik niet bij was, beginnen. Eveneens in mijn geheugen gegrift het gesprek met Luc Van den Brande en Bart aan diens eetkamertafel over de lijstvorming. Inge Vervotte op een, Luc op twee, Frans Peeters uit Geel op drie, Bart op vier en ik op acht met net achter mij Annelies Verlinden. Met respectievelijk een goede 17.600 en 15.000 voorkeurstemmen leverden we twee Antwerpse N-VA verkozenen in de zeskoppige fractie die ik mocht leiden.
Hoe het verder allemaal verliep kan je in de vele boeken over de recente politiek geschiedenis van dit land lezen.
En nu de grote sprong in de tijd:
Wat Bart de voorbije maanden realiseerde is nooit gezien. De aanvallen vanuit bepaalde hoek zijn om te wenen: de grote verrader, de man die de afspraak met de geschiedenis miste en nog veel meer van dat fraais. Dat zij zich eerst eens even een spiegel voorhouden. De zelfzekerheid dreef er de voorbije jaren af. Zij gingen in juni het bord afvegen, neen? Het wekkertje van de oma zou de rest wel doen. De luchtbel ontplofte in hun gezicht. De ambitie van Bart, en de hele N-VA is niet om het land te redden. Wel de welvaart en het welzijn van onze mensen. Dat doe je niet door een politieke crisis over je af te roepen waarbij de internationale financiële markten zich tegen u keren. Waarbij Griekse toestanden onze hardwerkende en sparende Vlamingen kopje onder zouden duwen. Wij doen aan politiek om de samenleving te dienen. Niet om ze in rampspoed onder te dompelen.
Als deze regering met maatregelen komt die decennialang door het zuiden van het land afgezworen werden, dan is dit gewoon historisch. Dan kan ik voor Bart enkel mijn hoed af doen. Als de meest rabiate Waal erkent dat Bart de juiste gids is voor Vlaanderen en Wallonië, dan kan ik niet anders dan die hoed nog eens afnemen.
Indrukwekkend wat er de voorbije maanden gebeurd is. De teksten en akkoorden liggen er. Inclusief komma’s en punten. Met veel overtuiging rijd ik zo dadelijk naar Antwerpen waar ik het ledencongres mag voorzitten en met een zeer overtuigende “ja” van mijnentwege deze regering De Wever-Bouchez mee in het zadel zal hijsen.
Dessel, 2 februari 2025
Kris van Dijck
