Frustraties of revanche?

Zijn het bittere frustraties? Of was het gewoon een vorm van revanche tegenover de winnaar van de verkiezingen?

De ‘losgeslagen’ reacties van sommigen op de 11 julitoespraak van Vlaams parlementsvoorzitter Jan Peumans in het stadhuis van Brussel waren in elk geval van de pot gerukt. De hoofdvogel werd geschoten door Brussels parlementslid Els Ampe van Open Vld, die de onbeschoftheid had de parlementsvoorzitter toe te roepen dat hij de reputatie van Vlaanderen besmeurde.

Mevrouw Ampe kon niet dulden dat de Vlaamse parlementsvoorzitter iets vertelde over identiteit en natievorming. Dat is helemaal niet nieuw in de Vlaamse discussie, maar - conform het evangelie van de grote leermeester Guy Verhofstadt - mag daar niet meer over gesproken worden. Sommige liberalen krijgen dan last van een kampsyndroom.

Het Brussels parlementslid weet blijkbaar niet welke resoluties haar partij ooit stemde en ze weet kennelijk ook niet dat het confederalisme ook in haar partijprogramma staat.

Wat is dat nu toch met die Vlaamse liberalen? Open Vld liet de federale regering vallen omdat het niet meer vooruit ging met B-H-V, maar nu gaat een mandataris van die partij een toespraak over identiteit afwijzen als te nationalistisch. Ik heb de indruk dat de Open Vld met haar eigen identiteit worstelt.

Al ongeveer 15 keer heb ik de 11 juliviering in het Brussels stadhuis bijgewoond. Ik was het vroeger ook niet steeds helemaal eens was met wat de socialistische parlementsvoorzitter Norbert De Batselier of zijn liberale opvolgster Marleen Vanderpoorten vertelde. Maar heeft men mij of een van mijn partijgenoten ooit horen roepen of de spreker op onbeschofte manier horen onderbreken? Dit gaat toch niet meer. Als men het niet eens is, dan hoeft men niet te applaudisseren. Of beter nog, men kan wegblijven, zoals ik dat doe op de bijeenkomst van de Belgische ‘gestelde lichamen’. Of kan men het niet verkroppen dat een Vlaams-nationalist mag spreken op een Guldensporenviering…

Op het gedrag van mevrouw Ampe mogen excuses volgen. Of is dit de nieuwe stijl van de liberale verdraagzaamheid? Ook anderen meenden hun frustraties in de kranten te moeten ventileren. Spreken over identiteit kan voor hen niet, maar en passant betreurt men het dan wel dat Jan Peumans niet over de Brusselse identiteit sprak. Wat die Brusselse identiteit dan wel is moet men mij toch eens uitleggen.

Uitgestoken hand

Sommigen drijven het zo ver te beweren dat de toespraak van Jan Peumans de federale onderhandelingen zou bemoeilijken. Niets is minder waar. Blijkbaar hebben ze niet gehoord dat de Vlaamse parlementsvoorzitter ook de Walen de hand reikte. Het was zelfs meer dan een uitgestoken hand. Jan Peumans brak een lans om vanuit de twee identiteiten, de twee grote gemeenschappen van ons land, samen een toekomstproject uit te tekenen. Hij zei heel duidelijk dat Vlaanderen niet de vijand is van Wallonië. Hij stelde ook vast dat er in het zuiden van het land vele signalen worden gegeven om te komen tot een grondige staatshervorming met het accent op meer bevoegdheden voor de deelstaten. Mogen we deze stap naar confederalisme nog wel zetten?

VRT-journalist Mark Van de Looverbosch had dat in elk geval wel gehoord. In het programma De Ochtend op de VRT-radio had hij het over een mooie uitgestoken hand naar de Franstaligen. Hij vroeg zich fijntjes af of Els Ampe wat last had van de warmte. Hij had de toespraak van Peumans nog eens goed nagelezen en ook het gedeelte over identiteit en natievorming vond hij in elk geval niet ongewoon. De reacties waren overdreven. “Misschien zijn het pogingen om de grote winnaar van de verkiezingen te doen boeten. Revanche dus”, zo merkte hij op. Hij had ook geen enkele Franstalige het stadhuis van Brussel zien verlaten.

In elk geval, de Brusselse schepen van Vlaamse aangelegenheden Jean De Hertog, die als eerste sprak, bejubelde Brussel als hoofdstad van Vlaanderen, van Brussel (gewest?) en van Europa. Hij vergat eigenlijk België, maar hij kreeg geen kritiek. Een Brusselaar, die spreekt in een taal die van ver op het Nederlands lijkt, mag blijkbaar wat meer.