Inhuldiging cristobalietoven Sibelco

Vandaag werd bij SCR-Sibelco in Dessel de nieuwe cristobalietoven ingehuldigd. Cristobaliet is verwerkt kwartszand uit o.a. Desselse groeven dat gebruikt wordt voor vele dagelijkse toepassingen die we tegenkomen: uw tandpasta en waspoeder, de chip in uw gsm alsook het scherm van uw iPhone, de wieken van de windmolen, tot de keramiek in uw badkamer.

Het was een dubbeltje op z’n kant tussen Dessel of Spanje, maar dankzij onze alertheid en deze van de Vlaamse overheid wisten we de bouw van deze oven in Dessel te faciliteren. Tussen start van project en opening oven verliepen nauwelijks 2 jaren. Een investering van 15 miljoen euro verankert Sibelco en de tewerkstelling in de Kempen.

Mijn speech tijdens de huldigingsplechtigheid:

Dames en Heren,

Vandaag staat hier een fiere burgemeester.

Omdat ik besef dat welvaart en welzijn niet kunnen zonder economische activiteiten en tewerkstelling, ben ik fier omdat ook hier bij ons bedrijven blijven investeren en de kansen die in deze regio aanwezig zijn ook optimaal blijven benutten.

Het moet zo een twintig jaar geleden zijn dat ik Mark Stulens ontmoette. Hij leidde mij rond in een tijdelijke tentoonstelling in het Boudewijngebouw in Brussel. Een tentoonstelling over de bodemrijkdommen van Vlaanderen. Werd ons niet steeds voorgehouden dat wij, na de sluiting van de mijnen in Limburg, geen grondstoffen hebben?

Geboren en getogen in deze streek openbaarde zich voor mij een wereld van kwartszand en opportuniteiten waar ik meer van wilde weten. En raar maar waar die zoektocht bracht mij terug tot een wet van 25 maart 1847 ter cultivering van de gemene gronden in de Kempen.

Het arme kleine België had geen kolonies, grote gebieden waren nauwelijks of niet geschikt voor landbouw en hongersnood viel ten deel aan de verpauperde bevolking. De irrigatie en ontginning van de Kempen kwam hoog op de agenda te staan en aangezien de staat noch de gemeenten over de nodige financiële middelen beschikten werden duizenden hectaren gronden verkocht aan privé-investeerders. Eén van die investeerders was Antoon Van Eetvelde. Naast de ontginning van gronden ter streke De Maat viel zijn oog op het wit zand dat op de oevers van de pas gegraven Kempense kanalen lag en waarop niks groeide. Dat zand, van hoge kwaliteit, liet hij afgraven en verkocht hij. In 1862 verkreeg hij vergunningen om wit zand te winnen en tien jaar later richtte hij de SCR (Sablières et Carrières Réunies) op.

Dat wit zand legde hem geen windeieren. Zijn handel floreerde snel en bracht zelfs een onevenwicht te weeg op de Europese zandmarkt wat de interesse wekte van Duitse zandboeren die hun aandeel zienderogen achteruit zagen gaan en zich maar al te graag kwamen mengen in wat er hier in de Kempen aan het gebeuren was.

In Lommel ontstond jaren later de zandgroeve Anciennes Sablières Stanislas Emsens. Grootvader Emsens… De groeve van Stevensvenne kende in 1896 de eerste mechanische ontginning en hetzelfde jaar fuseerden beide ondernemingen onder leiding van Stanislas Emsens. SCR-Sibelco was geboren.

Ten oosten van de Turnhoutsebaan op de grens van Dessel en Mol noteren we veertien jaar eerder in 1882 eveneens de oprichting van de Grandes Sablières de Campine, later Nouvelles Sablières of de Nieuwe Zandgroeve van Mol genaamd. Ook deze onderneming zou later onderdeel worden van SCR-Sibelco.

Als Dessels burgemeester wil ik hier toch ook Emiel Becquaert vermelden. Deze in Dessel geboren industrieel bouwde SCR sterk uit en stichtte het gehucht Mol Donk. Nieuwe parochies en woonkernen zagen dus in het zog van de zandontginning het licht zo ook Mol Rauw in 1889 of breidden uit zoals Stevensvennen.

Het staat dus als een paal boven water, en dankzij de zandontginning hebben we ondertussen 10km² water, dat de zandontginningen heel wat tewerkstelling en welvaart creëerden. SCR-Sibelco werd een diamant aan de Kempische kroon. Een diamant die in de tweede helft van de twintigste eeuw verder geslepen werd door Kleinzoon Stanislas Emsens, heden nog steeds in ons midden.

Ook heden ten dagen woont 70% van de 180 medewerkers van SCR-Sibelco in Dessel, Mol of buurgemeenten. Terwijl vanuit deze Kempense zandgrond SCR-Sibelco een wereldspeler werd met meer dan 250 productie-eenheden wereldwijd, goed voor 10.000 werknemers.

Het feit dat de witzandontginning ook het bedje spreidde voor de Kempense glasindustrie mag hier ook niet onvermeld blijven want de glasfabriek van Gompel mocht lang de naam van grootste glasfabriek van Europa dragen.

Dames en heren,

Waar we gisteren op een kilometer van hier de eerste steen legden voor een eerste geothermiecentrale in Vlaanderen en nog een kilometer verder heel wat know-how hebben omtrent energie en technologische vernieuwingen evenals de verwerking van nucleair afval, blijf ik er van overtuigd dat ons wit zand nog steeds een belangrijke steunpilaar is om welvaart en welzijn te blijven verankeren in de Kempen.

De investering die SCR-Sibelco hier deed, met de steun van Vlaanderen, sterkt mijn geloof dat je moet blijven inzetten waarin je goed bent. Waarin je sterk bent. Deze investering in deze supermoderne cristobalietoven is niet zomaar investeren in fabrieken of machines. Het is investeren in de toekomst van een gemeenschap. Investeren in economie doet een gemeenschap accelereren (versnellen) om te excelleren (schitteren). En dat doen we graag in de Kempen. Accelereren en excelleren. En dit vaak op een veel te bescheiden wijze, wat ons dan weer onderscheidt met de rest van de provincie…

In ieder geval bedankt aan al diegenen die dit mogelijk maakten.

Kris Van Dijck

Burgemeester Dessel