Vlaamse sportclubs waakzaam: jaarlijks haakt een vijfde trainers af. “Jonge coaches worden voor de leeuwen gegooid”

Elk jaar haakt een vijfde van onze trainers af. Dat blijkt uit onderzoek van Sport Vlaanderen. Zeker sinds de coronapandemie is het moeilijk geworden om mannen en vrouwen warm te houden om meermaals per week langs de zijlijn te staan. De instroom blijft gelukkig hoog, maar onze Vlaamse sportclubs zetten alle zeilen bij om de massale drop-out van coaches tegen te gaan. “Jonge trainers worden voor de leeuwen gegooid, er is nood aan begeleiding.”

“Ik doorliep zowat alle jeugdreeksen, gaf drie tot vier keer per week training, voerde spelers eigenhandig rond, ik gaf sportkampen en volgde bijscholingen. Alles op eigen houtje en met eigen middelen. Ik was ambitieus en wilde hogerop, maar miste sportieve visie bij het bestuur. Zij zijn al lang blij dat er iemand aan het roer staat, het doel is bijkomstig geworden. Da's zonde van alle kennis die al onze kersverse en prima opgeleide jonge trainers hebben opgedaan. Sportclubs missen te vaak een coördinator die dat alles in goede banen kan leiden. Jonge trainers verdrinken gewoon.” Jo Lesuisse (50) was 30 jaar lang met hart en ziel trainer bij KSTBB, de Koninklijke Sint-Truidense Basketbal. Vandaag geeft hij enkel nog les op de trainersschool en komt daar hoogstens nog een sportkamp bij. Hij mist de trainingen, maar is maar wat blij met de vrijgekomen zes uur die hij in het weekend plots heeft. Lesuisse legt een vinger op de wonde: tal van trainers in onze Vlaamse sportclubs worden voor de leeuwen gegooid.

Basket Vlaanderen beaamt: de meest gehoorde reden bij trainers die ermee kappen? Ze voelen zich alleen. “Er zijn amper mensen die aan de zijde van jonge en nieuwe trainers staan, om als een leercoach op te treden”, zegt Joris Swillen, directeur sportkaderopleidingen bij de basketbalfederatie. “Een bestuur is vaak al blij ‘dat ze iemand vinden' en kijken verder weinig om.”

Liefst 11 sportfederaties vertonen uitvalcijfers van meer dan 30 procent. De oorzaken zijn bijzonder divers: het trainerschap is tijdsintensief, kaarten velen aan. Maar ook de administratieve rompslomp en de lage vergoeding valt velen tegen

Gevolg: heel wat trainers houden het voor bekeken. En da's niet alleen in onze basketbalclubs - dat een jaarlijkse drop-out van 25 procent kent - zo. Het is een verhaal van heel Vlaanderen, van het gros van onze sportclubs, zo leert het nieuwe onderzoeksrapport van Sport Vlaanderen. Liefst 11 sportfederaties vertoonden uitvalcijfers van meer dan 30 procent. De oorzaken zijn bijzonder divers: het trainerschap is tijdsintensief, kaarten velen aan. Maar ook de administratieve rompslomp en de lage vergoeding valt velen tegen. Soms wijzigt ook de gezinssituatie, waardoor een rol als trainer niet langer te combineren valt. En het eerder vermelde gebrek aan ondersteuning en begeleiding zorgt voor onzekerheid en stress.

Volgens Kristof Vanhecke van Tennis Vlaanderen deed ook de coronapandemie weinig goed aan het engagement van onze coaches: “Waar mensen vroeger drie tot vier avonden per week vrijmaakten om les te geven, zijn dat er vandaag steeds vaker nog maar één of twee. Men maakt bewuster tijd vrij voor het gezin, voelen we.” Hetzelfde verhaal bij Voetbal Vlaanderen: “Een dag opdienen op de jaarlijkse spaghettiavond is het probleem niet, drie keer per week langs het veld staan, steeds meer.”

"Ik gaf op maandag- en donderdagavond telkens vier uur les, maar toen ik recent vader werd, bleef er amper tijd over om zelf nog te sporten." valt te horen bij  Maarten Laporte, Ex-padeltrainer.

Maarten Laporte (32) behaalde vorige zomer nog zijn instructeur B-diploma voor padel, nadat hij tijdens de coronapandemie al initiator werd. Op maandag- en donderdagavond gaf hij telkens vier uur les bij Arenal Brugge en TC Sint-Michiels. “Dat bleek al snel zoveel tijd in beslag te nemen - die lessen moet je ook voorbereiden - dat ik zelf niet meer aan spelen toe kwam”, vertelt hij. “Ik schakelde terug van twee naar één lesblok, maar toen ik recent vader werd, bleef er opnieuw amper tijd over om zelf nog te sporten. Ik ben verslaafd geraakt aan het spel, maar het werd kiezen tussen er les in geven of zelf nog spelen. Da's met spijt in het hart. Want hoewel de dure opleidingen zelf te financieren zijn en het best wel een tijd duurt vooraleer je dat er terug uit haalt - het is een geluk dat mijn materiaal door Padelcoholic werd gesponsord -, deed ik het altijd met hart en ziel. Wie weet keer ik ooit nog terug, maar voorlopig is het niet meer te combineren.”

De meeste clubs roeien vandaag met de riemen die ze hebben. De uitval van trainers is groot, maar de instroom is dat momenteel ook nog steeds. 24.808 vrouwen en 46.450 mannen gaven in 2021 - de recentste cijfers - training in een Vlaamse sportclub. Federaties zetten in op de digitalisering van trainerscursussen, wat de drempel moet verlagen. Basket Vlaanderen heeft een ‘coach de coach-project' om trainers te ondersteunen die zich alleen voelen. Voetbal Vlaanderen probeert nieuwe doelgroepen aan te boren en zet met ‘Futbalista Hattrick' in op meer vrouwen in het voetbal. Tennis en Padel Vlaanderen heeft hun ‘Gamechanger-campagne', die een community wil creëren tussen trainers en hun imago en appreciatie wil opkrikken. Iedereen is waakzaam en sportfederaties zetten de zeilen bij om trainers zo lang mogelijk bij zich te houden.

Dat hoopt ook parlementslid Kris Van Dijck, die de kwestie vandaag tijdens de Commissie Sport voorlegt aan bevoegd minister Ben Weyts: “Het aantal leden in de Vlaamse sportclubs stijgt, waardoor er ook nood is aan meer trainers. Maar hoe gaan we die uitval van trainers stoppen? En komt er structureel overleg met de sportfederatie?”

Vlaams minister van Sport Ben Weyts: “Trainers blijven langer actief als ze een goede opleiding hebben gekregen. Daarom willen we hier nu meer dan ooit op inzetten. Onze investeringen lonen: dit jaar zien we een kwart meer inschrijvingen voor trainersopleidingen. We investeren ook in een aparte oproep ‘Meer trainers naar de sport', specifiek gericht op projecten rond het aantrekken en langer houden van trainers. En we ondersteunen sportfederaties financieel om hierrond te werken. Alles samen trekken we daar 11 miljoen euro voor uit.”

Het Laatste Nieuws, WEBSITE, 07/06/2023 - 12:07