Wettewa

Elke zondag belicht ik een onderwerp dat me de voorbije week opviel…

Wettewa

“Er lee een steë-djuisje onder een bjumpje neffe de stjeweg.” De niet-Desselaar die dit vlot kan lezen en uitspreken verdient een pluim. Ja, elke streek, zelfs elk dorp heeft zo z’n eigen dialect. Soms kan dat op een paar kilometer enorm van elkaar verschillen. Met Arendonk bijvoorbeeld. Slechts 10 km ver in vogelvlucht en toch een heel ander taaltje. Al dreigen die dialecten ofwel te verzanden dan wel te evolueren naar een tussentaal doordat mensen verhuizen, in een andere streek werken of een gezin stichten met een partner die van elders komt. Trans regionale huwelijken. Ik kan er van meespreken.

Ik begin met deze Desselse zin om het veelzeggende woord: “een steë-djuisje”. Een luciferdoosje. Waarin dus “stekjes”, lucifers zitten. Bij de samenstelling “steë-djuisje” wordt de “k” van de “stekjes” ingeslikt. Dat is typisch voor het Dessels dialect. Medeklinkers die ingeslikt worden. Beluister de liedjes van Tijs Vanneste, alias Jef Van Echelpoel, en je weet wat ik bedoel. Die “steë-djuisjes” zullen een steeds weerkerend gegeven zijn in de musical Wettewa die in de stijgers staat. In de stijgers mag je wel zeer letterlijk nemen want de podiumbouwers en de ploeg voor de rekwisieten is al volop aan de slag.

In 1271 werd Dessel een onafhankelijke parochie binnen de voogdijheerlijkheid Balen-Dessel-Mol. Die datum werd in 1971 uitbundig gevierd als 700 jaar Dessel. De Desselse jongeren van toen, die dat luisterrijk spektakel met lichtstoet, vuurwerk en de inhuldiging van een nieuwe feestzaal, die ondertussen gesloopt is, meemaakten zijn nu jong gepensioneerden. Lees, levenslustige zestigers en zeventigers, die onder leiding van Luc Nijs hun schouders zetten onder een ambitieuze viering van 750 jaar Dessel met een massaspektakel/musical die wegens Corona een paar jaar uitgesteld is en de voorbije donderdag aan de pers voorgesteld werd.

Als gemeente zijn we alle activiteiten m.b.t. 750 jaar Dessel gaan steunen of initiëren. Reeds achter de rug zijn o.a. de feeërieke lichtjeswandeling en een concertmis. Zo ook zetten we ons ten volle achter deze ‘Wettewa’, een groots opgezet massaspektakel/musical, waarvoor we Luc Stevens wisten te engageren. Luc heeft meer dan zijn sporen verdiend met o.a. ‘Mol in scène’, ‘GheelaMania’, ‘Historalia 1830’, ‘Sterrelicht en Appeltaart’, en zoveel meer. Bovendien is Luc een geboren Desselaar die z’n eerste levensmaanden aan de Desselse markt doorbracht.

Veel wil ik over het stuk zelf nog niet kwijt. Al is het tipje van de sluier oplichten nooit niet slecht om nieuwsgierigheid te wekken… ‘Wettewa’ is een hedendaags verhaal waarin jongeren, hun interesses, maar ook hun spanningen, centraal staan. Dit alles doorspekt met typisch Desselse verhalen of zaken die zo eigen zijn aan ons dorp. Denk aan ons voetbal, met twee ploegen die al decennia furore maken in het nationaal voetbal. Maar ook andere sporten als bmx die de laatste jaren hoge toppen scheren. Denk aan onze typische industrieën van puttenboorders, wegen- en woningbouwers, zandontginners en bedrijven en instellingen in de nucleaire sector. Denk aan onze culturele toppers van koren, fanfare, bands en artiesten tot Graspop toe. Zoveel zaken die Dessel maken tot wat Dessel is en waarbij gewerkt wordt naar een apotheose met een duidelijke boodschap voor de toekomst.

Het handelsmerk van Luc Stevens is immers het creëren van artistieke projecten met een ziel en een sociale dimensie. Dat veruitwendigt zich op twee niveaus. Vooreerst het verhaal zelf. Maar zeker zo belangrijk een lokale gemeenschap die samen aan een project werkt. Mensen van een lokale gemeenschap die ongeacht rang of stand de handen in elkaar slaan en iets moois, verbindend tot stand brengen. Het resultaat moet natuurlijk goed en kwaliteitsvol zijn, maar het traject daar naartoe is zeker zo belangrijk. Daarvoor hebben we alle talenten nodig die in een dorp aanwezig zijn. En iedereen kan wel iets. Toneelspelen, dansen, zingen, naaien, timmeren, schilderen, verlichting, poetsen, mensen begeleiden of de weg wijzen, tappen, opdienen en afruimen,… Iedereen is een noodzakelijke schakel. Geen vedetten. Allemaal nodig. Dat willen we met onze gemeenschap bereiken.

Om alles te doen slagen dient zich nu wel een cruciale week aan. Volgende donderdag, 22 september om 19u30 kijken we uit naar een grote toeloop in Tabloo, Gravenstraat te Dessel, waar meer info zal verstrekt worden aan eenieder die op één of andere manier een steen of steentje wil bijdragen. We hebben honderden handen nodig. Voor en achter de scène. Voor en achter het podium. De maanden voor de opvoering en de weken in mei 2023 als de opvoeringen plaatsvinden.  Zoals gezegd, veel is al gebeurd, veel is voorbereid, maar nu is het alle hens aan dek. Ook niet Desselaars zijn van harte welkom. Wij zijn geen eiland in de grote wereld, maar verbindend met al wie positief wil meewerken.

Oh ja, voor ik het vergeet. Een “bjumpje” is een boompje en een “stjeweg” is een steenweg. Nu ben je helemaal mee. En kan ook jij meedoen. Fijne zondag nog. En tot donderdag.  

Kris van Dijck

Dessel, 18 september 2022