De doe-komst

Elke zondag belicht ik een onderwerp dat me de voorbije week opviel…

De Doe-komst

Vandaag sta ik met iets strammere spieren op dan anders. Je wordt immers niet elke dag een jaartje ouder. Nog ééntje erbij en er verschijnt een nieuw tiental in mijn leeftijdsgetal. “Wat gaat het snel”, denkt een mens dan. Des te ouder je wordt, des te minder omvangrijk tellen de jaren die nog voor jezelf in het verschiet liggen. En toch; de voorbije week stond meer dan ooit in het teken van de ‘toekomst’ en wat te ‘doen’ om die toekomst veilig te stellen voor het nageslacht. Dubbele opdracht voor een politicus! Donderdag lanceerde onze minister-president dan ook het begrip ‘doe-komst’.

Heel West-Europa zit in de hoek waar de klappen vallen. De oorlog in Oekraïne heeft daar zeker mee te maken. Maar het fundament van de crisis zit mijns inziens veel dieper. Mag ik het een zekere lamlendigheid en vadsigheid noemen waaraan we in Europa zijn gaan lijden? En dit terwijl de wereld zich tegen een hels tempo aan het schikken en herschikken is? Alles wordt door ons als vanzelfsprekend geacht. Wij hebben de mond vol van minder werken, gecombineerd liefst met voldoende premies en met voldoende stijging van onze koopkracht, met een gemeenschap die mijn taken moet overnemen en als het even kan gekoppeld aan een zomer- en wintervakantie met in het voor- en najaar een city-trip om het jaar mooi af te ronden. Ik maak er misschien een parodie van maar we mogen nooit vergeten dat welvaart en welzijn geen verworvenheden zijn maar wel een gevolg van hard werken en dagelijks labeur. Onze ouders en grootouders deden het ons voor. Alleen de zon komt ’s morgens op voor niks.

Neen, beste lezer, ik ga mijn focus in deze wekelijkse column niet leggen op de uitgestelde septemberverklaring maandag. Drie dagen uitgesteld tot donderdag om dan te horen vertellen wat zondagavond om 22u30 reeds beklonken was. De reden voor die uitstel? Dat verhaal vertelt zichzelf wel…

Neen, ik focus me op de inhoud van het beleidsakkoord waar alle meerderheidspartijen, zowel N-VA, Open VLD als CD&V verdomd fier op mogen zijn. Vooreerst worden maatregelen genomen met geld dat er is, dat we opspaarden of op z’n minst terugbetaalbaar blijft. Niet met geld dat er niet is en waarvan de putten uur per uur dieper worden zoals andere overheden in dit land doen. Weet je, beste lezer, dat elk kind dat vandaag geboren wordt, ergens tussen Oostende en Aarlen, geboren wordt met een Belgisch rugzakje waarin een schuldbriefje van 51.000 euro zit? Het eerste kreetje is geslaakt en de ballast is er.

Vervolgens is er een verschil tussen dat kindje in Oostende en Aarlen. Door onze, Vlaamse aanpak, zal dat Vlaamse kindje niet veel extra ballast meekrijgen. Integendeel. Ons budget zal in 2026-2027, ondanks de opeenvolgende crisissen, terug in evenwicht zijn. De beste garantie voor onze kinderen en kleinkinderen.

Voor dat kindje bezuiden de taalgrens wordt dat rugzakje een ware molensteen. Vlaanderen telt een schuld van 62,5% op al haar inkomsten. In Wallonië is dat ondertussen doorgeschoten naar 240%. Ja, wat we in Vlaanderen zelf doen, doen we niet alleen beter. We doen het ook nog verstandiger. Verbaast het je dat Belfius aangeeft niet langer geld te willen lenen aan de Waalse overheid als er geen orde op zaken gezet wordt? Laat staan wanneer de communisten van de PTB/PVDA er aan zet komen. En wat is het antwoord van Waals minister-president Di Rupo? Dat ze de groei van de groei van de schuld gaan proberen af te remmen. Je leest het goed: de groei van de groei afremmen én proberen. Proberen!

Het is tegen zulk een achtergrond dat de maatregelen, verkondigd in de septemberverklaring van de Vlaamse regering, ook moeten gelezen worden. Ja, er kunnen miljarden meer uitgegeven worden. Dat kan allemaal, maar het zullen onze kinderen en kleinkinderen zijn die het gelag mogen betalen. Daar bedanken we voor. Dat doen we dus niet. En terecht.

Waar we wel op inzetten zijn steunmaatregelen die de ergste noden ledigen en die bovendien oog hebben voor structurele verschillen voor de toekomst. Ook een nieuwe dynamiek geven aan ons als regio van innovatie en technologische excellentie. Een focus die minister-president donderdag legde maar nauwelijks opgepikt werd in de media. Nochtans voor mij de essentie. Daarom de titel van deze column: doe-komst! Want we hebben veel in onze mars. We moeten dat op elkaar afstemmen; bedrijven, wetenschappelijke onderzoeksinstellingen, hoge scholen en universiteiten. Baanbrekend blijven in tal van domeinen.

Zo maakte ik van de week kennis met Pantera, ontstaan in de schoot van het SCK hier in mijn achtertuin, om bepaalde kankers zeer efficiënt te gaan bekampen. Door Actinium-225 te koppelen aan een molecule die zich gaat enten op de boosaardige kankercel wordt deze laatste efficiënt, zonder collateral  damage, vernietigd. Een aandachtige lezer zal zeggen: aha Van Dijck, je haalt hier wel een federale instelling (SCK) aan in samenwerking met een Waalse universiteit… So what? Dat eerste kan bij één staatshervorming veranderen… Het is vooreerst mijn persoonlijke, recente ervaring en de instelling ligt nu eenmaal in Vlaanderen. Het zijn onze brains én onze middelen en samenwerken doen we over alle grenzen. Het geeft maar aan tot wat we hier in dit kleine land aan de delta van de grote rivieren in staat zijn. Het smaakt naar meer.  

Voor een paar weken sprak ik burgemeester John Jorritsma van Eindhoven. Het was onder zijn inspirerende initiatieven dat Brainport Eindhoven het licht zag en de regio van een maakindustrie een transitie maakte waardoor het de sterkste economische groeier in Nederland werd als het over hoogtechnologisch onderzoek en innovatie gaat. Politici kunnen het verschil maken. Dat voorbeeld moeten we in Vlaanderen volgen. En we zijn die weg al ingeslagen. Jazeker. Nooit investeerde de Vlaamse overheid, onze kennisinstellingen en bedrijven meer in onderzoek en ontwikkeling. We werden daarmee de primus in de Europese klas: https://www.vlaio.be/nl/nieuws/vlaanderen-koploper-eu-op-vlak-van-invest...

Het is de enige uitweg uit een crisis waarvan het einde spijtig genoeg niet kan gezien worden.

Laat dat mijn kernboodschap zijn voor vandaag: als we de uitdagingen van de toekomst willen aanpakken; op het vlak van energie, op het vlak van klimaat, op het vlak van levenskwaliteit voor ons allen, dan zal het afhangen van onderzoek, innovatie en vooruitgang. Dat is mijn geloof in de mens, zijn creativiteit en zijn zoektocht naar oplossingen. De mens, het enig cognitief wezen op aarde.

Maak er nog een fijne zondag van. En voor wie me vandaag nog wil zien? Op RTV (regionale televisie) in Standpunt vanaf de middag. En in het echt, op ons maandelijks mosselfeest, tot 20 uur vanavond in het parochiecentrum van Witgoor in Dessel, Meistraat 150. Fijne zondag nog.

Kris van Dijck

Dessel, 2 oktober 2022