Wanneer de mensen aan het verdrinken zijn, moet je ze een reddingsboei toegooien

“Als lokaal bestuur zijn wij de burger-nabijste-overheid. Er hangt veel van ons af, dat was tijdens de Corona-crisis, de Oekraïne-crisis, en nu ook met de energie-crisis. Maar wij zijn als gemeente ook zelf een onderneming. Ook onze rekening moet op het einde van de legislatuur kloppen. Daarom geef ik liever geld aan structurele maatregelen. Maar wanneer de mensen aan het verdrinken zijn, moet je ze wel een reddingsboei toegooien.” zei Kris Van Dijck in het programma Standpunt van RTV. Mee aan tafel zaten econoom Pascal Paepen en Bart De Bie die het faillissement van het systeem erkennen.

Ook ik als burgemeester van Dessel, een landelijke gemeente, voel dat er meer mensen komen aankloppen aan het OCMW. Mensen hier krijgen dezelfde facturen als in de steden. Vaak zijn het wel andere profielen, maar men gaat nu aan de poten zagen van de mensen die werken, de modale gezinnen, de middenklasse. Daarbovenop zijn wij als lokaal bestuur ook een onderneming, die zelf energiefacturen en personeelskosten hebben. Wij zouden mensen moeten helpen, maar anderzijds moet onze eigen werking en infrastructuur ook overeind blijven. Onze energiefactuur in Dessel gaat van bijna 400.000 vorig jaar, naar een prognose van 1,1 miljoen euro volgend jaar, dat is bijna een verdrievoudiging. En laat ons niet vergeten, ook onze personeelskosten nemen toe. Laat ons niet vergeten dat we op kap van de burger al enkele crisissen hebben meegemaakt: de corona-crisis, de migratie-crisis, de Oekraïne-crisis… Het ene na het andere. (Video 0:00 tot 3:24)

Wat wij kunnen doen naar mensen toe is beperkt. Het eerste wat we doen is naar de facturen van onze inwoners te kijken. Tegelijkertijd gaan we ook na of deze mensen kunnen besparen, is jouw huis gerenoveerd en wordt er m.a.w. geen overbodige energie verspild. Vervolgens gaan we kijken of je al dan niet recht hebt op een premie. Maar er zijn heel wat mensen die niet aan de voorwaarden voldoen. Hier kan je dan trachten te bemiddelen, maar het is vaak zwemmen met de handen gebonden. (Video 4:40 tot 5:14)

In Dessel screenen we mensen en gaan we kijken naar wat de balans is van de energiefactuur in vergelijking met het inkomen en daar proberen we bij te springen. Maar nogmaals, dit is geen structurele maatregel. Ik geef liever geld aan structurele maatregelen, maar wanneer de mensen aan het verdrinken zijn, moet je ze wel een reddingsboei toegooien. (Video 8:04 tot 8:27)

Als lokaal bestuur zijn wij de burger-nabijste-overheid. Er hangt veel van ons af, dat was tijdens Corona, Oekraïne, en nu ook zo. Maar wij zijn als gemeente zelf ook een onderneming en werken met een autofinancieringsmarge, d.w.z. dat op het einde van de legislatuur onze rekening moet kloppen. En gelukkig, zodat we geen miljarden schulden kunnen maken zoals sommige overheden in dit land, dus wat wij kunnen is natuurlijk beperkt, maar wij springen bij waar het kan. (Video 8:50 tot 9:24)

Ik geloof, net als minister Somers, wel in rennovatiecentra. Dat doet me denken aan de uitspraak ‘Geef de mensen geen vis, maar leer ze vissen’. Wel ik wil dat hier nu doortrekken, geef niet zomaar geld, maar zorg dat dit geld ook effectief wordt ingezet voor iets duurzaam. Wij zijn er ons van bewust dat veel mensen niet zomaar een rennovatie kunnen betalen. We moeten er dus ook voor zorgen dat we steunmaatregelen kunnen geven. Ik heb vernomen dat de voltallige Vlaamse regering vorige week vrijdag een aantal beslissingen hebben genomen om op die manier datgene mogelijk te maken dat vooropgezet wordt.

Een voorbeeld: bij ons in de gemeente gaan we wat huurwoningen betreft, op de private huurmarkt starten met conformiteitsattesten. Stapsgewijs gaan we de oudste woningen eerst gaan bekijken: zijn de woningen in orde, hebt u dubbele beglazing, is er voldoende isolatie…? Dat zijn voorwaarden waaraan je zal moeten voldoen om verder je woning te kunnen verhuren. (Video 11:43 tot 12:53)

Als je weet wanneer je in een woning woont dat niet geïsoleerd is en je tarieven gaan exponentieel omhoog, dan is dat geld dat je letterlijk door ramen en deuren buiten gooit. Dat verschil zal in mijn ogen niet vertaald worden in de huurprijzen, ik geloof daar niet in. Het marktmechanisme gaat dat bijsturen, dit blijft nog altijd een mechanisme van vraag en aanbod. Elke crisis heeft ook zijn opportuniteiten. Ik heb zonet op de radio gehoord: 50 jaar geleden was de crisis groter en we zijn daar doorgekomen door maatregelen te nemen. Dat moeten we nu ook doen. En deze maatregelen zullen niet alleen van de gemeente, Vlaanderen of nationaal moeten komen, Europa speelt hier een zeer belangrijke rol (zeker als het over de prijszetting gaat). Ik denk dat Europa nu echt wel moet tonen dat het er is voor al haar miljoenen burgers. (Video 13:54 tot 14:55)

Faillissement van ons systeem

Op de vraag van de presentatrice of we kunnen spreken van het faillissement van ons systeem wist Bart De Bie, CEO van Antilope De Bie het volgende te zeggen: “Het systeem zou serieus herbekeken moeten worden op alle vlakken. Het klimaat waar we nu inzitten is een gevolg van foute politieke beslissingen uit het verleden. Dat is niet enkel het recente politieke verleden, maar ik ga dan terug tot wanneer de kerncentrales zijn verkocht aan Frankrijk. We hebben geen eigen elektriciteit meer op dit moment.”

Ook Pascal Paepen, econoom, trok hard van leer op het vroegere beleid: “In 2005 toen Electrabel verkocht is aan Engie, heb ik hierover op de radio kritiek gegeven. Vervolgens kreeg ik een telefoon van Verhofstadt die zei: “Wees niet ongerust.”. Wat blijkt, ik moest wel ongerust zijn, en nu blijkt dat terecht omdat er niet op lange termijn is gedacht. Omdat we onze voorziening van elektriciteit in buitenlandse handen geven. Als er niets aan de hand is, is er niets aan de hand. Je weet dat wanneer er een tekort aan energie is, gaat er in Parijs beslist worden om de Fransen niet in de kou te laten zitten, maar de Belgen.” (Video 30:46 tot 31:53)

U kan hieronder de integrale video terugvinden, of doorspoelen naar het door u gewenste stuk.