Maak van voetbal een feest

Elke zondag belicht ik een onderwerp dat me de voorbije week opviel…

Maak van voetbal een feest

Vandaag niet vanachter mijn vertrouwde bureau in Dessel. Wel vanop het zeiljacht MiWoSa in Bruinisse, Zeeland, met een onderwerp dat je niet direct aan water linkt. En toch. Als voetbalsupporter en niet alleen matchen volgend van Club Brugge, Dessel Sport, Witgoor Sport of Mol Rauw waar Brecht en Killian uitkomen, staken we de voorbije periode op politiek vlak heel wat tijd in het voetbal. Samen met persoonlijk medewerker Evert, fractiemedewerkster Stephanie, collega Philippe en in overleg met vier andere fracties schreven we een resolutie over maatregelen tegen agressie in de voetbalwereld. De tekst werd net voor de paasvakantie in de commissie Sport van het Vlaams Parlement goedgekeurd. Waarom hoor ik je vragen? 

Ik groeide op in een dorp waar het al voetbal was dat de klok sloeg. Twee authentieke clubs die in de jaren zestig van vorige eeuw de deur naar het nationaal voetbal open trapten. Witgoor Sport was de gangmaker. Dessel Sport volgde in het spoor. Eerst naar bevordering. Dan naar derde nationale. Het waren mijn kinderjaren. De promotie van Dessel Sport naar derde staat nog op mijn netvlies met George Leekens in de verdediging. De bijnaam Mac The Knife was nog niet uitgevonden, maar dat hij beenhard was wist elke aanvaller. Van Dessel ging het naar Crossing Schaarbeek en van daar naar Club Brugge. De derby’s tussen beide ploegen, wiens territorium gescheiden is door de Gracht, een afwateringskanaal dat Dessel van Noord naar Zuid in twee delen verdeelt – ten westen de bakermat van Dessel Sport, de oostkant het domein van Witgoor Sport – trokken omzeggens evenveel toeschouwers dan dat er inwoners waren. 

Tweede mijlpaal, en ik was ondertussen een flinke tiener, was de promotie van Witgoor naar tweede nationale. Een thriller op de laatste speeldag tegen het tweede geklasseerde Patro Eisden van de piepjonge Nico Claesen. 2-2 volstond om te promoveren. Bij verlies zou het Patro geweest zijn. De niet-promotie voor hen werd bovendien een degradatie wegens de poging tot omkoping van onze keeper Jos Van Gulik. Witgoor Sport naar tweede! Het werd een feest zonder weerga. 

Beide clubs, nu in respectievelijk eerste en derde amateur, waarbij Dessel Sport tot aan de hervorming lang een vaste waarde in tweede nationale was, spelen nog steeds onder de eigen stamnummer. Ze gingen nooit failliet, werden nooit overgenomen of kwamen niet in handen van één of andere buitenlandse mecenas, noch werden ze onderwerp van een fusie. Straffer, ze timmerden steeds op een nuchtere wijze en met een brede jeugdwerking aan de weg. Bovendien bouwden ze recentelijk elk een volledig nieuw voetbalcomplex inclusief kunstgrasvelden met de steun van de lokale overheid. Als je in zo een dorp opgroeit, is het dan onlogisch dat je voetbalgek bent? En dat ben ik.

Het was eind jaren zeventig, ik moet vijftien geweest zijn, dat ik voor het eerst in een heus voetbalstadion kwam. Het was mijn klasgenoot Peter Huyghe, wonende in Berchem en met familie in Eeklo, die me mee naar Olympia in Sint-Andries troonde: bekerwedstrijd Club Brugge – SK Beveren 2-1. Na de match een cola nuttigende in de Gondola, kon ik niet vermoeden dat op dat moment aan de overkant van de straat, de Leopold III-laan, een tienjarig meisje woonde, 150 km van Dessel, dat veertig jaar later mijn vrouw zou worden. Doordat mijn leraar in het vierde leerjaar, meester Segers, en jeugdvriend Koen Vos ook Club-supporters waren, deed de kennismaking met de uitgelaten sfeer in het Olympiastadion ook mijn hart smelten. Het zou voortaan al blauw-zwart zijn dat de klok slaagt. In goede en kwade dagen. 

Wat ik nooit zal vergeten waren de Europese avonden in het seizoen 1987-1988. Ik deed toen mijn legerdienst in Leopoldsburg en om 17u, na de diensttijd, begaven we ons met bekwame spoed naar Brugge. Ik had toen een knalblauw Toyota Starletje. Des te groter het verlies in de heenmatch, des te grootser zetten we het twee weken later thuis recht: Zenith Leningrad (2-0 uit, 5-0 thuis), Rode Ster Belgrado (3-1 uit, 4-0 thuis), Borussia Dortmund (3-0 uit, 5-0 thuis), Panathinaikos Athene (2-2 uit, 1-0 thuis). Pas in de halve finale ging het fout. Eerst thuis tegen Español Barcelona bleek de 2-0 niet voldoende want in de laatste minuut van de verlenging trok Español met 3-0 aan het langste eind. Ik hoor Rik De Saedeleer die laatste aanval van de Barcelonezen nog becommentariëren. Hij praatte de bal regelrecht het doel in. Toen ik hem de zondag daarop aan de ingang van het Edmond Machtens Stadion, voor de wedstrijd RWDM – Club Brugge (0-2 trouwens), daarover aansprak luidde zijn antwoord: “ach jongen, er zijn zo van die zaken in het leven die je van ver ziet aankomen.” Ik kreeg een wijsheid mee waaraan ik nog vaak zou terugdenken.

En nu het woord Barcelona gevallen is. Drie maal was ik in Camp Nou. Bij dat andere Barcelona. Voor mij het echte Barcelona: FC Barcelona. Hoogtepunt de Classico van 26 oktober 2013, 2-1. Die ervaring daar was ook voor mij een eyeopener. We weten allen hoe geladen de verhoudingen zijn tussen Catalonië en Spanje. Het vertaalt zich ook in het stadion wanneer op minuut 17 en 14 seconden, verwijzend naar het einde van de Spaansesuccessieoorlog en de val van Barcelona in 1714, uit tienduizenden monden de kreet “independencia” van de tribunes rolt. Echter, en daar gaat mijn zeer lange inleiding over, geen combi-regeling daar. Geen gescheiden supporters. En in het straatbeeld bitter weinig politie. In een stadion van net geen 100.000 bezoekers kunnen een handvol Real-supporters ongehinderd en zonder belaagd te worden naar hun zitjes. Ik durf het hier als bezoekende supporter op verplaatsing niet te avonturen. 

Het is me dan ook al langer een doorn in het oog dat voetbal te kampen heeft met allerlei vormen van geweld op, maar vooral naast het veld, in de tribunes, rondom het stadion, tot op snelwegparkings toe. Niettegenstaande het hier vaak gaat over handhaving en justitie, wat federale bevoegdheden zijn, vind ik dat we als Vlaams Parlement niet afzijdig kunnen blijven. Sport is immers een gemeenschapsbevoegdheid en derhalve kunnen we het niet aan ons voorbij laten gaan dat er een zware smet op het voetbalgebeuren rust. Het is dus een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van de verschillende overheden (federaal, Vlaams, steden en gemeenten), de KBVB, Pro League, Voetbal Vlaanderen en de clubs om daar paal en perk aan te stellen.

Voetbal is nog steeds de grootste sporttak in het Vlaamse sportlandschap. Voetbal Vlaanderen telt als grootste gesubsidieerde sportfederatie niet minder dan 275.000 leden.

In onze resolutie over maatregelen tegen agressie in de voetbalwereld beginnen we met een inventaris van de moeilijkheden en de huidige aanpak om vervolgens over te gaan tot een resem aanbevelingen. De tekst van de volledige resolutie vind je hier: https://www.vlaamsparlement.be/nl/parlementaire-documenten/parlementaire...

Oh ja, voor ik het vergeet, onze resolutie kreeg in de commissie drie tegenstemmen. De partij die de mond vol heeft over zero tolerantie (raad een keer) vond het allemaal niet nodig en overroepen. Duidelijk voor mij. Ik laat het evenwel niet aan mijn hart komen. 

Tot slot; een zalige Pasen voor iedereen en nu hijsen we de zeilen. 

Kris van Dijck

Bruinisse, 9 april 2023