Sag mir wo die Blumen sind

Elke zondag belicht ik een onderwerp dat me de voorbije week opviel…

Sag mir wo die Blumen sind

Op een UNICEF galadiner in Düsseldorf in 1962 bracht Marlene Dietrich dit aangrijpend lied. Een Duitse vertaling van het anti-oorlogslied ‘Where have all the flowers gone’ van Pete Seeger. Van bloemen en meisjes, meisjes en jongens, jongens en soldaten, soldaten en graven. Vele graven. Zoals wij die ook bij ons kennen. In de Westhoek bijvoorbeeld. Of op een boogscheut van mij hier vandaan in Lommel. Het lied greep me bij de keel toen ik het midden deze week hoorde na het zien van opnieuw de verschrikkelijke beelden uit Marioepol, Odessa, Tsjernihiv, Boetsja, Dmytrivka, Irpin, Borodjanka,.… en Kramatorsk. Waar een station vol vluchtelingen bestookt werd met raketten.  Allemaal namen van plaatsen en steden die kunnen toegevoegd worden aan de lange lijst van oorlogsverschrikkingen. Ja, het beroert me. Het klinkt misschien melig van me, maar het is zo.

Marlene Dietrich was een van oorsprong Duitse actrice en zangeres, geboren in Berlijn in 1901. Ze emigreerde naar de Verenigde Staten op negentwintigjarige leeftijd en groeide er verder uit tot een internationale diva. Hitler, die in haar het toonbeeld van de Duitse vrouw zag, vroeg haar om terug te keren, wat ze bewust en obstinaat weigerde. Ze verafschuwde de Führer. Tijdens de oorlog keerde ze wel terug naar Europa. Om op te treden voor de geallieerde soldaten en hen alzo een riem onder het hart te steken. Na de oorlog ontmoette ze opnieuw haar nog steeds in Berlijn verblijvende moeder, die weldra zou sterven, en haar pro-nazi-zus. Voldoende wederzijdse afkeer om de band met haar definitief te breken. Toen ze tijdens een optreden in Duitsland, waarbij ze vooral bejubeld werd, laat dat duidelijk zijn, toch eens uitgemaakt werd voor verraadster en een ei tegen het hoofd kreeg, was haar laconiek antwoord: “Ik laat mij niet door een blonde nazi van het podium jagen.” Een vrouw met karakter en persoonlijkheid.

Enig besef hoeveel oorlogen er woedden sinds die bewuste gala-avond van 1962? Zit je? Vietnam, Laos, Cambodja, Congo, Noord-Jemen, Zuid-Afrika, Eritrea, Somalië, Ethiopië, Pakistan, India, Biafra, Noord-Ierland, Israel, Libanon, Egypte,… Ik ben nog maar tien jaar verder en zal maar stoppen zeker?...

Ja, oorlogen zijn van alle tijden en de mens wordt er niet slimmer op. Dierenrijk en mensdom. Woorden zeggen veel. En toch… Er zijn er zeker die profijt halen uit al dat oorlogsgeweld. Veel profijt. De wapenindustrie bijvoorbeeld. Of speculanten. Overal ter wereld. Die alzo spelen met brandstof-, voedsel- en grondstofprijzen. En de gewone man en vrouw moet het lijdzaam ondergaan. Het was zo. Het is zo. Het zal zo blijven. Vrees ik.

De corona-crisis, waarbij alle overheden diep in de buidel tastten om de economie overeind te houden, is nog niet verwerkt of het volgende drama is zich in alle hevigheid aan het manifesteren. Brandstof en energie dreigt onbetaalbaar te worden en dat zorgt er in hoofdzaak voor dat consumentengoederen en -diensten de afgelopen maand maart al 9,7% duurder werden dan een jaar eerder. De hoogste inflatie die we kennen sinds april 1976.

Wanneer de spilindex overschreden wordt, stijgen de lonen en wedden van het overheidspersoneel, evenals de uitkeringen met 2%. Dat zou, als we de prognoses mogen geloven, dit jaar drie maal kunnen gebeuren. Deze automatisch koppeling is goed voor wie krijgt. Maar… het moet wel door iemand betaald worden.

Ook voor wie wil investeren breken barre tijden aan. Als lokaal bestuur Dessel hebben we een aantal cruciale investeringsdossiers op tafel liggen. Wegenwerken. Gymhal. School. Overal hoor ik onrustwekkende signalen van uit de pan rijzende prijzen van bouwmaterialen: hout, staal,… En wat ik ook nog nooit meemaakte: vacatures die niet ingevuld geraken en waarbij we handen te kort komen op verschillende werkvloeren.

Maar niet alleen voor overheden zorgt dat voor kopbrekers. Jong volwassenen die hun leven willen uitbouwen en hun vleugels willen uitslaan worden eveneens geconfronteerd met de wijzigende situatie. Bouwgrond kopen en huis bouwen of een woning kopen. Het is niet zoals in mijn tijd. Verre van. Enig voordeel misschien de voorlopig althans nog lage rente. Hoe lang nog?

Als politicus mag ik niet meegaan in een zeker doemdenken of een zekere gelatenheid uitstralen. De mensen verwachten van politici antwoorden en handelen. De oorlog stoppen? Konden we maar.

We moeten dus creatief en vastberaden handelen. Gelukkig heeft Vlaanderen troeven. 2021 was een absoluut recordjaar voor de Vlaamse export. We voerden voor meer dan 380 miljard euro uit. Een groei van 27,6% t.o.v. 2020. Ja, het eerste coronajaar hoor ik je fulmineren. Maar het was ook 16% meer dan het recordjaar 2018. We hebben dus wat in onze mars waarbij het overduidelijk is dat we onze bedrijven, die zorgen voor die export, moeten beschermen. Energiekosten en een internationale loonhandicap moeten onze aandacht blijven wegdragen.

Wat dat eerste betreft blijf ik herhalen dat onze kerncentrales daarbij cruciaal zijn. De bestaande. En nieuwe. Nu. Zowel om onafhankelijker te blijven als om de leveringszekerheid te garanderen. Onze levensstijl én onze economie heeft steeds meer elektriciteit nodig. Tel daarbij de vraag naar elektrische wagens en de oproep van onze Groen-minister om met de microgolf te koken. Stroom hebben we nodig. Veel stroom. Van wind en zon als het kan. Aangevuld met kernenergie omdat het moet. Weg gas. Weg CO2-uitstoot. Mijn stelling is al lang gekend.

De andere oplossing ligt in werk. In dit land zijn er nog steeds te weinig mensen aan het werk. Zeker Wallonië en Brussel blijven aan de Europese staart bengelen. Ballast die we meesleuren. De federale arbeidsdeal van voor twee maanden verzette in ieder geval geen bakens in de juiste richting. Vrije tijd bevorderen in plaats van arbeid bevorderen. Allemaal wel leuk. Maar of we daarmee de toekomst veilig kunnen stellen? Werken leefbaar maken hoor ik vaak zeggen. Ja, klopt, maar laat ons er eindelijk mee stoppen om werken te zien als een straf. Het is de enige weg naar duurzame welvaart en welzijn.

Neen. Treuzelen kan niet meer. Het tij moet nu gekeerd opdat ook voor onze jonge generatie ‘viele Blumen können blühen.’ Fijne zondag nog.

Kris van Dijck

Dessel, 10 april 2022